TTO - Ông Lý Quang Diệu
làm thủ tướng Singapore từ năm 1959 đến năm 1990, là vị thủ tướng
tại vị lâu nhất trong lịch
sử nước này.
Dưới sự lãnh đạo của
ông, Singapore trở thành
quốc gia phát triển nhất Đông Nam Á.
Ông Lý Quang Diệu
sinh ngày 16-9-1923 trong một
gia đình gốc Hoa giàu có
đã định cư tại Singapore từ
thế kỷ 19. Sau Thế chiến II, ông Lý Quang Diệu theo học
ngành luật ở ĐH Fitzwilliam tại Cambridge, Anh. Năm 1949,
ông trở thành luật sư nhưng
về Singapore để xây dựng sự
nghiệp.
1954. Khi đó, Singapore là thuộc
địa của Anh, nằm dưới quyền
quản lý của một thống
đốc và một hội đồng
lập pháp được chỉ định.
Ông Lý Quang Diệu muốn thay đổi cấu trúc quản
trị của đất nước.
Tháng 11-1954, ông thành lập
Đảng Nhân dân hành động (PAP) và trở thành tổng thư ký PAP.
Ông Lý Quang Diệu phát biểu trong buổi họp đầu tiên của Đảng Hành động nhân dân (PAP) năm 1954 - Ảnh: Straits Times
1959. Năm 1955, một
hiến pháp mới được đưa
ra ở Singapore và trong
cuộc bầu cử sau đó, PAP giành ba ghế ở
hội đồng lập
pháp. Năm 1956 ông Lý Quang Diệu
đến London cùng phái đoàn
đòi quyền tự trị cho Singapore. Năm 1958, ông giúp thương thuyết đưa Singapore trở
thành một chính phủ độc lập
(ngoại trừ các vấn đề
về quốc phòng và ngoại giao).
Tháng 6-1959, tổng
tuyển cử diễn ra. Đảng
PAP của ông Lý Quang Diệu giành thắng lợi và ông lên giữ
chức thủ tướng vào ngày 5-6-1959. Ông trở thành thủ tướng đầu
tiên của quốc gia Singapore độc lập.
1963. Sau khi lên nắm
quyền, ông Lý Quang Diệu thực hiện
các chính sách phát triển
đô thi, xây nhà, cải tổ kinh tế, công nghiệp
hóa... Ông kêu gọi sáp nhập Singapore vào Malaysia và chấm dứt chế
độ thuộc địa của
Anh. Trưng cầu dân ý năm 1962 cho kết quả 70% dân Singapore ủng
hộ sáp nhập vào Malaysia. Năm 1963,
Singapre gia nhập Liên
bang Malaysia.
Ông Lý Quang Diệu trao đổi với nông dân trong một chuyến thị sát năm 1963 - Ảnh: Straits Times
1965. Căng thẳng
giữa người gốc Hoa và người
Malay dẫn tới bạo động
tại Singapore. Malaysia
quyết định trục xuất
Singapore ra khỏi liên
bang. Ông Lý Quang Diệu
ký thỏa thuận rời Malaysia vào ngày 7-8-1965. Ông Lý Quang Diệu phải đối
mặt với thách thức lớn bởi
một Singapore rời Malaysia trở nên đơn độc
trong khi không có tài nguyên và năng lực
quốc phòng hạn chế.
Singapore cần
một nền kinh tế mạnh để
tồn tại với tư
cách quốc gia độc lập. Ông Lý Quang Diệu
thực hiện chương trình đưa
Singapore trở thành một nhà xuất khẩu lớn
và khuyến khích đầu tư nước
ngoài. Singapore cũng tìm kiếm
sự công nhận quốc tế
khi gia nhập Liên Hiệp Quốc và Khối
Thịnh vượng chung.
Thập
niên 1980. Singapore đạt
mức tăng trưởng cao, nâng cấp các ngành công nghệ cao, khánh thành sân bay quốc tế Changi. Các chính sách của ông LÝ Quang Diệu
đưa cảng Singapore trở thành một trong những hải cảng
nhộn nhịp nhất thế
giới. Singapore trở thành trung tâm giao thông quan
trọng của khu vực và là trung tâm du lịch lớn.
1990. Ông Lý Quang Diệu
trao lại ghế thủ tướng
cho ông Goh Chok Tong (Ngô Trác Đống)
nhưng vẫn tiếp tục
ở lại nội các với
vị trí Bộ trưởng Cao cấp.
Ông Lý Quang Diệu tuyên thệ nhậm chức Bộ trưởng Cao cấp năm 1990 sau khi trao lại chức thủ tướng cho ông Goh Chok Tong - Ảnh: Bloomberg
2004. Tháng 8, ông Goh Chok Tong rút lui, giao lại ghế thủ
tướng cho ông Lý Hiển Long, con trai ông Lý Quang
Diệu. Ông Goh trở thành Bộ trưởng Cao cấp
và ông Lý Quang Diệu đảm nhận chức
vụ mới là Bộ trưởng
Cố vấn.
Ông Lý Quang Diệu năm 2004 khi trở thành Bộ trưởng Cố vấn - Ảnh: ABC News
2011 đến
nay. Sau cuộc bầu cử tháng 5-2011, ông Lý Quang Diệu chính thức rút khỏi nội các. Tháng 11-2011, con gái ông tiết lộ ông bị
mắc bệnh thần kinh ngoại
biên. Tháng 2-2013, ông Lý Quang Diệu
phải nhập viện vì rối
loạn nhịp tim. Tháng 2-2015, ông nhập viện vì bệnh
viêm phổi nặng.
No comments:
Post a Comment